Saturday, March 28, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 29, 2009

Bookmark and Share

            AMUMA SA BINHI

 

          Sunod nimong kaon og utanon ug lamas, palihug palandonga ang kakugi, pailob, lahutay ug gugma sa mga nagtikad sa luna, nagpugas sa binhi ug nag-amuma sa mga tanom.  Hinaot nga ang tawong, petsay, batong, tamatis, luy-a, atsal ug sili di na isipong sagbot lang sa plato.  Pagsalimbong sa kinatibuk-ang bayhon ug lami sa mas madanihon nga karne o isda.

          Mapugos ko pagtagamtam sa tanang tinipigan nga kalalim sa mga utanon ug mga lamas sa mosunod nga mga adlaw.  Di lang tungod sa kataas sa ilang presyo.  Kon dili tungod kay nasubay na gyod nako unsa kakutas ug kamakapatagbaw ang pagpalambo nila—gikan sa pagluyong, pagturok, paglipang ug pag-ani.

-o0o-

          Nanglaktod mi paglusad sa Kapamilya Backyard Gardening Project.  Nidiretso mi pagbugwal sa yuta ug pagpananom.  Hinikalimtan ang mas batakang pangandam nga kinahanglang himuon aron mahimong mas malungtaron ang pagpananom.

          Maong human mi nakaani ug nangabusog sa unang hugna sa among petsay ug human nakugang sa kadagko ug kadaghan sa mga bunga sa among tawong ug tamatis, naglisod mi pagtubag sa pangutana unsay sunod namong buhaton.  Ang tanan namong himan—gikan sa mga lawngon ngadto sa organic fertilizer—pulos hinatag.  Di mi mahimong magsalig lang sa hinabang sa kagamhanan ug pribadong kahugpongan ug mga indibiduwal.  Kinahanglan nga magsugod na mi paghimo sa among kaugalingon.  Sa di pa pulihan sa kalaay ang pasiuna namong kadasig.

-o0o-

          Maong nagsugod mi sa uno:  Ang paghimog organic fertilizer.  Gidugmok namo ang laya nga mga dahon ug gagmayng mga sanga.  Gisagol sa hugaw sa baka ug gibasa aron mas daling madugta.  Human sa duha ka semana, among gipuno ang tunga sa kilo nga wati nga hinatag sa Cebu Provincial Agriculture Office.

Usa na ron sila ka buwan nga nagbudlay adlaw ug gabii pagdugmok sa hugaw.  Kon matuman nang ilang tahas, gawas nga makaangkon mi og tulo ka tunga sa baril nga vermicast mapilo pa gyod og katulo ang gidaghanon sa mga wati.

-o0o-

          Samtang nagtukaw ang mga wati, naghimo mig seed beds.  Nga gisaboran sa mga binhi nga hinatag ni Senador Loren Legarda.  Human sa usa ka semana, nigitib ang mga lawngon ug mainampingon nga gipamalhin ngadto sa garden soil nga pinutos sa plastik:

·        Gituhil ginamit ang tukog ang ilawom sa mga lawngon aron di matandog ang gamot;

·        Itisok ang lawngon pinaagi sa paglungag sa tudlo sa garden soil, nga di hugot aron makakatap ang mga gamot apan di sab luag aron di matumbang lawngon; ug

·        Ipasilong ang mga lawngon gikan sa init sud sa usa ka semana sa di pa itanom sa luna, sa mga lungag nga tagsa ka tiil ang giladmon ug gidak-on nga puno sa vermicast.

          Human sa 28 ka adlaw, maani nang petsay ug makapanglantaw na mi sa mas malambuon ug malungtarong pagpananom.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: