GUBAT SA DENGUE
Ang hapit na madoble nga gidaghanon sa mga kaso sa dengue gikan sa Enero hangtod sa Septiyembre ning tuiga, kon itandi sa samang higayon sa niaging tuig, wa lang nakahimo sa Dakbayan nga Sugbo nga labing daghan og kaso sa tibuok Central Visayas kon dili nakahimo sab sa tibuok rehiyon nga ikaduhang labing daghan og kaso sa dengue sa tibuok nasud, labaw pa gani sa mas lapad ug mas naghuot sa mga molupyo nga Metro Manila.
75% ang pagtubo sa mga kaso sa dengue sa dakbayan taas ra kaayo kon itandi sa 40% nga pagtubo sa rehiyon. Ang 30 nang nangamatay sa dengue karong tuiga maoy nakaaghat nilang Mayor Tomas Osmena, Bise Mayor Michael Rama ug mga konsehal pagpaubos sa tibuok dakbayan sa state of calamity. Hingpiton karong semanaha ang labing komprehensibong programa sa hingpit nga pakiggubat sa dengue gikan sa pagpuo sa mga pinuy-anan sa lamok ngadto sa pagpalig-on sa kahimanan pagluwas sa mga mataptan sa makamatay nga sakit.
-o0o-
Atol sa iyang pagtambong sa Kulokabildo.Com, ang sinemanang tapok sa kamatuoran sa DYAB Abante Bisaya sa Ayala Entertainment Center matag Lunes sa buntag, si Rama nidason sa baruganan ni Osmena nga mas maayong makugang ug mahadlok ang mga Sugbuanon kay mas dako ang kadaot nga mamugna kon padayon silang mangiyugpos ug mokumpiyansa lang.
Apan nipasidaan si Dr. Angelita Salarda sa DOH 7 nga ang gidaghanon sa mga kaso sa dengue nga ilang naihap mao ra ang mga pasyente nga nidangop sa mga tambalanan. Matod niya daghang mga biktima sa kabos nga mga barangay di magpa-ospital tungod sa kahadlok sa dakong bayranan. Mao ni iyang katin-awan sa gikahibudngan nga pagtidlom sa mga pasyente gikan sa Ermita, Pasil ug Suba.
Maong mahimong mas dako pa ang aktuwal nga mga naigo sa dengue. Ug makuha lang ang mas tukma nga hulagway sa kalapad sa dengue kon susihon ang kabalayan sa kabaranggayan.
-o0o-
Ang kasinatian ni Rowena Saberon, kansang duha ka gagmayng anak naigo sa dengue ug ang usa namatay gyod, nakapukaw sa mga Sugbuanon sa pait nga kamatuoran nga daghan pa silang wa mahibaw-i mahitungod sa sakit. Nangagpas ang mga doktor nga ang namatay nga 6 anyos nga anak ni Rowena napaakan og duha ka lamok ug busa naigo sa duha ka managlahing strain sa dengue. Hinaot nga matapakan kining dakong haw-ang sa hiningusgang kampanya sa kasayuran.
Sa iyang bahin, si Rama nitataw nga ang mas malungtarung kasulbaran sa dengue mao ang pagpahibalik sa balanse sa kinaiyahan. Matod niya ang kanihit sa mga baki maoy nakapagara sa mga lamok. Nipasabot siya nga ang dakong kadaot sa kinaiyahan maoy angayng atimanon di ang pagpugos sa katawhan paghunong sa ilang naandang pagpananom ug pagpalabong sa ilang palibot. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
