Arangkada of Leo Lastimosa for August 5, 2010

Mas dakong usbaw

Gisubay ni Labor Regional Director Elias Cayanong, tsirman sa regional wage board, ang kalisod pagtakda sa labing uwahing usbaw sa minimum nga suholan sa Sugbo ug Central Visayas sa mosunod nga mga hinungdan:

• Dakong kang-a tali sa gipangayo sa mga mamumuo nga P100-P125 nga uminto ug sa itlog nga maoy orihinal nga baruganan sa mga negosyante;
• Managlahi nga kahimtang sa mga negosyo tungod sa kalibotanong krisis sa panalapi--samtang malambuon ang industriya sa turismo wa pa gyod hingpit makabangon ang exporters; ug
• Naglisod ang mga representante sa mga mamumuo ug mga negosyante pagkumbinser sa ilang kaubanan sa labing makiangayon nga kantidad nga ipuno sa P267 nga natakda niadto pang Hunyo 16, 2008.

-o0o-

Gipasabot sab ni Cayanong atol sa pakighinabi sa Arangkada sa DYAB Abante Pa, Bisaya ang mga hinungdan sa dakong kang-a tali sa minimum nga suholan sa National Capital Region (P404) ug sa Central Visayas (P267):

• Mas taas ang inflation rate sa NCR (pasabot nga mas daghan og mapalit ang kuwarta dinhi sa ato);
• Mas mahal ang pagkaon ug ubang inadlaw nga mga panginahanglan sa NCR; ug
• Bisan kon mas mahal ang mga produkto sa lana dinhi sa ato, mas dako gihapon ang gasto sa transportasyon sa NCR tungod sa katag-as sa mga ruta ug kalayo sa mga pinuy-anan gikan sa mga trabahoan.

-o0o-

Pila man gyoy uminto nga nasabotan sa mga sakop sa wage board ug nga pormal na nilang ipahibawo pinaagi sa luwatan nga wage board sunod semana?  Matod ni Cayanong nga, samtang plantsahon pa ang managlahing suholan sa mga mamumuo sa Metro Cebu nga maoy labing industriyalisado ug sa ubang bahin sa rehiyon nga gidominahan pa sa agrikultura, nauyonan na nila pila gyoy usbaw.
Igo lang hinuon siyang nipasumbingay sa tukmang kantidad:

• Labing menos P15;
• Mas dako kay sa kataposang wage order nga P17; ug
• Malipay ang kinabag-an sa mga mamumuo ug mga magpapatigayon sa kantidad nga nasabotan.

-o0o-

Gipanalipdan ni Cayanong ang iyang kaubanan sa wage board nga mga representante sa kagamhanan--silang DTI 7 Director Asteria Caberte ug Neda 7 Director Marlene Rodriguez--gikan sa sibawng awhag nga tangtangan na sila sa gahom pagbotar (himuon na lang consultants sa board) kay kanunayng nakigkonsabo sa management pagluok sa labor.
Matod ni Cayanong dako og gikatabang ang DTI ug Neda pagkumbinser sa mga mamumuo pagpaubos sa ilang gipangayo, ug sa mga negosyante sa pagpataas sa ilang gitanyag, nga usbaw sa suholan.  Niangkon si Cayanong nga nauyonan ang usbaw nga way napahigayon nga botasyon.  Nga gilikayan ni Cayanong nga mapahigayon kay usa ray representante sa labor.  Wa pay natudlo si Pres. Noynoy Aquino nga ikaduhang labor sector representative kay napakyas ang Dole pagsumiter sa gikinahanglan nga tulo ka nominees.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com