Bukbok sa NFA
Atubangan sa pagkabisto sa nangadugta nga bugas sa ilang mga bodega, sa nagbuntaog nilang alkanse ug sa makalilisang nilang utang, angay nga unahon pagsubli sa bag-ong pamunoan ang duha ka labing mahinungdanon nga tahas sa National Food Authority (NFA):
Masulub-on kong mopahibawo nimo nga pakyas ang NFA ning duha ka gimbuhaton.
Apan ambot diin padung ang P171 bilyones nga utang sa NFA, kay gawas nga way igong pundo nga gigahin sa pagpamalit og mga tipasi, mas lisod pang makit-an kay sa tagulilong ang mga kawani sa NFA sa mga umahan. Maong ang mga komprador mopaandar nang daan sa ilang mga trak ug mohangad sa bagang dag-om aron mapugos ang mga mag-uuma pagsugot sa bisan unsang presyo nga ilang ibungat.
Napakyas sang NFA pagpatigbabaw sa makiangayong presyo sa bugas. Tungod sa buslutong sistema pag-apud-apod, sayon kaayong nasipong sa mga negosyante ang NFA rice. Gawas pa, limitado rang bugas nga gipabaha sa kamerkadohan. Kay gibilin diay ang mas daghan alang sa bukbok.
Di makiangayon ang atong kalibotan, salamat sa nagpasagad nga mga pamunoan. Gipasagdang mga mag-uuma nga nagpakilimos sa mga tigpatanto, gipatuyangan ang mga nangomisyon sa importasyon sa bugas, gilingiw-lingiwan ang salbahis nga mga negosyante ug smugglers ug gibiyaan ang mga konsumidor nga maglinya sa gihigpitan pag-ayong NFA rice ug masugamak sa gipaburot nga ginansiya sa commercial rice. Samtang giablihang panudlanan sa NFA alang sa way katagbawang mga peste. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
Atubangan sa pagkabisto sa nangadugta nga bugas sa ilang mga bodega, sa nagbuntaog nilang alkanse ug sa makalilisang nilang utang, angay nga unahon pagsubli sa bag-ong pamunoan ang duha ka labing mahinungdanon nga tahas sa National Food Authority (NFA):
- Una, ang pagpanalipod sa mga mag-uuma gikan sa pagpahimus sa dagko nga mga komprador sa bugas pinaagi sa pagtakda sa labing makiangayon nga presyo sa tipasi; ug
- Ikaduha, ang pagpanalipod sa mga konsumidor sa bugas gikan sa mga maniobra sa mga negosyante, sama sa artipisyal nga kanihit sa suplay ug kalit nga pagsaka sa presyo sa kamerkadohan.
Masulub-on kong mopahibawo nimo nga pakyas ang NFA ning duha ka gimbuhaton.
-o0o-
Ang pagtakda sa presyo sa tipasi dako unta og ikatabang sa mga mag-uuma. Kay di na man makapatuyang ang mga komprador sa pagpaubos pag-ayo sa ilang palit sa tipasi kay makadangop nang mga mag-uuma sa mas taas nga palit sa NFA.Apan ambot diin padung ang P171 bilyones nga utang sa NFA, kay gawas nga way igong pundo nga gigahin sa pagpamalit og mga tipasi, mas lisod pang makit-an kay sa tagulilong ang mga kawani sa NFA sa mga umahan. Maong ang mga komprador mopaandar nang daan sa ilang mga trak ug mohangad sa bagang dag-om aron mapugos ang mga mag-uuma pagsugot sa bisan unsang presyo nga ilang ibungat.
-o0o-
Mas nangalisbo ang kapakyas sa NFA pagpanalipod sa mga konsumidor sa bugas. Ang importasyon sa bugas, gawas nga nakamugna og kalibotanong krisis sa bugas humay, gihimo pa gyong gatasan sa higanteng mga komisyon. Maong ang naangkat nga bugas kanunayng mas daghan kay sa gikinahanglan.Napakyas sang NFA pagpatigbabaw sa makiangayong presyo sa bugas. Tungod sa buslutong sistema pag-apud-apod, sayon kaayong nasipong sa mga negosyante ang NFA rice. Gawas pa, limitado rang bugas nga gipabaha sa kamerkadohan. Kay gibilin diay ang mas daghan alang sa bukbok.
-o0o-
Sa usa ka makiangayon nga kalibotan, wa kinahanglan ang NFA. Kon gihatagan pa lang unta sa tukmang hinabang ang mga mag-uuma, may mga bodegang kapahimutangan sa ilang ani, may kadalanan nga mopasayon paghatod sa ilang abot ug sila nay magbuot sa presyo sa mga tipasi, di ang mga komprador. Sa usa ka makiangayon nga kalibotan, matinud-anong gipatuman ang mga balaod batok sa cartel, hoarding, profiteering ug smuggling.Di makiangayon ang atong kalibotan, salamat sa nagpasagad nga mga pamunoan. Gipasagdang mga mag-uuma nga nagpakilimos sa mga tigpatanto, gipatuyangan ang mga nangomisyon sa importasyon sa bugas, gilingiw-lingiwan ang salbahis nga mga negosyante ug smugglers ug gibiyaan ang mga konsumidor nga maglinya sa gihigpitan pag-ayong NFA rice ug masugamak sa gipaburot nga ginansiya sa commercial rice. Samtang giablihang panudlanan sa NFA alang sa way katagbawang mga peste. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
