Pangandam sa tikas
Mga politiko sa Sugbo nga gikaintapan sa ilang di demokratikanhon nga mga kalihokan sa piniliay nipakatap sa labing sinaligan nila nga mga lider, inay sa kinakusgan nila nga goons, sa nagkalainlaing kabaranggayan. Inay sa naandan nga pagpanghasi ug pagpanghudlat, gihingusgan nila karon ang, palihug panggunit sa imong lingkoranan, voters education campaign.
Nagda silag mga kopya sa 27 ka pulgada nga balota nga gamiton sa Comelec karong Mayo 10. Gitudloan nilang mga botante aron di malipat pagmarka sa ovals sa tungod sa mga ngan sa ilang mga piliunon. Panagana tingali kon di kapangita og paagi pagmaniobra sa automated nga piniliay. Kansang sangpotanan mahibaw-an na sa di pa nila masakmit ug mausab ang mga balota.
-o0o-
Nidason ni sa kasayuran nga akong nahipos gikan sa mga sakop sa media sa Mindanao nga nitambong sa duha ka adlaw nga seminar sa US Embassy labot sa automated nga piniliay nga gipahigayon dinhi sa Sugbo: Ang makapahibung nga pagtidlom pag-ayo sa gidaghanon sa mga insidente sa ARMM nga nahilambigit sa piniliay.
Di ni tungod sa hugot nga seguridad nga gipatuman sa militar ug kapolisan aron paglikay sa duguon nga binaslanay tali sa mga biktima ug sa mga responsable sa masaker sa Maguindanao. Nagduda ang mga sakop sa media nga tungod ni kay nangita pa og mga paagi ang mga politiko unsaon pagtikas ang bag-ong sistema sa piniliay.
-o0o-
Nag-una ang ARMM sa automation. Di lang kausa, ni kaduha, kon dili katulo na gyod makapahigayon og automated nga piniliay—niadtong 1996, 1998 ug 2008. Samtang lahi ang mga makina nga ilang gigamit, ang abunda nilang kasinatian makatabang nato pagpangandam sa PCOS machines sa Mayo 10—nga una pa nato, apan ika-upat na nila.
Nagkauyon ang mga sakop sa media nga ni-cover sa ARMM nga ang automation nakaiban sa kahigayonan pagpanikas. Apan nipasidaan sab sila nga ang mga makina di makabadlong sa daan ug bag-o nga mga maniobra.
-o0o-
Niang pipila ka na-dokumento nila nga mga insidente sa pagpanikas sa ARMM:
· Mga sakop sa board of election inspectors (BEIs) gipanghudlat aron mosugot na lang nga pipila ra ka mga tawo ang nagbalikbalik pagbotar;
· Gipanuburnohan ang IT technicians pagmaniobra sa mga makina nga way kasayuran ang BEIs ug watchers;
· Mga botante gipakuyogan og mga lider nga nikupot sa ilang kamot ug maoy nagbuot unsay mga ngan sa mga piliunon nga gituslok;
· Tiningob nga pagpanghakot sa mga botante gikan sa lagyo nga mga lalawigan, apil nang mga menor de edad, ngadto sa mga presinto nga way bisan usa nga nakaila nila;
· Pagdili sa ilang mga kaatbang pagbutang og bisan unsang propaganda materials; ug
Makalilisang nga pagpabaha sa kuwarta pagbayad og labing menos P1,500 matag botante. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
