Way dakong kadaot nga nahimo ang kusog nga linog nga nitay-og sa Kabisay-an ug pipila ka bahin sa Luzon ug Mindanao. Nahasol ang trabaho ug klase sa mga kompaniya, mga ahensiya sa gobyerno ug mga eskuylahan. Kasagaran nisuspenso sa ilang operasyon aron mas sayo nga makapauli ang mga trabahante ug mga estudyante sa ilang mga pinuy-anan.
Sa akong pagsuwat ini, gipahibawo sa Office of Civil Defense (OCD) nga may batang natumbahan og paril ug namatay sa Negros Oriental. Kapolisan nitaho nga may gamayng pagdahili sa yuta sa Dalaguete, Sugbo. Mga molupyo sa B. Aranas St. sa Dakbayan sa Sugbo nakakita og bitin, nga posibleng napugos paggawas tungod sa pag-uyog sa yuta.
-o0o-
Mas dakong kadaot ang namugna sa iresponsableng mga huhungihong sa tsunami. Nasubay namo nga naggikan ni sa tinagalog nga text message nga nagpasidaan nga nidako ang dagat sa Pasil, Dakbayan sa Sugbo. Napilupilo ang kahadlok tungod sa pipila nga nakadawat nga ni-forward sa text sa ilang mga paryente ug mga higala.Ang mga wa maabti sa text niangkon nga giawhag sila og lalaki nga nagmotorsiklo nga padaganon kay nilapaw nang dagat sa South Road Properties (SRP) ug nagpaingon na sa downtown area. Ang gibag-on sa mga nagdinaganay paingon sa uptown area nakapatarantar sa mga motorista nga nipasimang, ang uban nibiya gyod gani, sa ilang sakyanan.
-o0o-
Nakatampo sa yagaw ang pipila ka opisyal sa gobyerno nga inay mopakalma sa mga molupyo nanawag na hinuon og mga sibyaanan sa radyo aron pagsibya sa binuang nga text nga ilang nadawat. May lokal sang mga opisyal nga inay magrekurida pagpahibawo sa mga molupyo sa tinuod nga mga panghitabo nipakaon na hinuon sa namakwet nilang mga molupyo.May laing text nga gipakatap nga umaabot ang mas kusog nga linog sa di pa mongitngit. Hinaot nga naleksiyon ang mga nakadawat ug di na mopataka og pakatap sa bakak. Kay, lahi sa tsunami nga masubay asa padung, wa pay teknolohiya nga makatino kanus-a moabot ang linog.
-o0o-
Pabilo sa kalibog ang Tsunami Alert Level 2 nga giluwatan sa Philippine Institute of Volcanology ang Seismology (Phivolcs) human sa linog sa alas-11:49 sa udto. Ang pasidaan wa ipasikad sa aktuwal nga pagdagko sa bawod kon dili kasarangan lang nga pagpaandam sa mga nagpuyo duol sa kabaybayonan. Gilibkas sa Phivolcs ang Tsunami Alert Level 2 pagka alas-2 sa hapon.Mas gamhanan sa kakuwang og pagpasabot sa Phivolcs ang tsunami sa mga huhungihong. Kansang puwersa wa kapugngi ni maapas sa naandan nga proseso sa pagtumaw, pagtino ug pagsibya sa kasayuran sa tradisyonal nga media.
Ang nagdinaganayng mga molupyo nakabalik na sa ilang pinuy-anan, gipangapoy ug namalikas sa mga nangilad nila. Hinaot nga naleksiyon tang tanan ug magkasabot unsaon nga di na ni mausab. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
