1995 ngadto sa 1999. Kapin sa libo ka Sugbuanong trabahante ang nakatrabaho sa Taiwan. Nga way bisan usa ka dako sa placement fee nga gibayran. Nakalarga sila nga way utang. Maong way iban ang dagkong suholan nga napada sa ilang mga kapamilya nga nahibilin dinhi.
Ang talagsaong grasya nga nadawat sa Sugbuanong mga trabahante nanukad sa kauyonan tali sa gobyerno sa Dakbayan sa Sugbo ug sa Taiwan. Ang pag-umol sa kauyonan sa direktang pagkontrata sa serbisyo sa mga trabahante gipaningkamotan sa kadagkoan sa dakbayan aron makalingkawas ang mga trabahante gikan sa gipaburot na pag-ayong placement fees sa pribadong placement agencies.
-o0o-
Apan naputol ang malipayong mga adlaw sa Sugbuanong mga trabahante. Dihang ang Philippine Overseas Employment Administration (POEA) nikuwestiyon sa gahom sa Dakbayan sa Sugbo sa direktang pakigsabot sa gobyerno sa Taiwan pagpada sa mga trabahante. Giwarawara sa POEA ang balaod nga sila ra ang makatugot sa pagkontrata sa OFWs (overseas Filipino workers) alang sa ubang kanasuran.
Maong sukad niadtong 1999 ang mga Sugbuanon ug ubang OFWs nasugamak na sab sa makalilisang nga placement fees ug ubang bayranan nga gipahamtang sa placement agencies. Inay panalipdan sa kagamhanan, gilawog sila ngadto sa hakog nga mga negosyante nga nipahimus sa kadaghan sa OFWs nga nagsakripisyo pagbiya sa ilang yutang natawhan alang sa mas sanag nga ugma sa ilang mga anak.
-o0o-
May sukaranan ang pagduda nga ang pagbaraw sa POEA sa kauyonan tali sa Dakbayan sa Sugbo ug Taiwan, bisan nisangpot sa di malalis nga kaayuhan sa mga trabahante, nagumikan sa pagkisikisi sa pribadong placement agencies. Nga wa kakuwarta sa direktang pagpanguha sa Taiwan ug mga trabahante sa Sugbo.
Maong inay mangiyugpos, magpuasa ug maglaway lang sa dakong kita sa ila untang mga biktima, ang mga negosyante nigamit sa ilang dakong influencia sa POEA. Nga mora sang bata nga way buot nga nidiretro lang og duko ug paawot, bahala na kon ang OFWs nga mao untay ilang panalipdan way kukaluoy nga gitukob sa mga kukhan.
-o0o-
Ang tinuod nga bulok sa POEA nitumaw na sab karong bag-o. Ubos sa Employment Permit System (EPS) alang sa South Korea, ang POEA maoy bugtong recruitment agency nga makapada og mga trabahante ngadto sa mga pabrika sa Seoul ug ubang bahin sa South Korea. Matod sa POEA giumol ang EPS aron pagluwas sa OFWs gikan sa illegal recruiters ug mapahimuslanong placement agencies.
Apan bisan ubos sa EPS, ang OFWs maoy patakiliron sa tiket sa ayroplano para Korea, visa sa Korean Embassy, medical examinations, matrikula pagkat-on ug pagkuha sa KLT (Korean Language Test), OWWA membership ug mga bayranan sa POEA. Pag-abot sa Korea, pakuhaon pa gyod og insurance nga kuhaon gikan sa ilang suholan matag buwan. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
