DUGANG HINABANG
Gawas sa pagdahili sa yuta nga nakaapektar nag dul-an sa 100 ka ektaryas ug dul-an sa 200 ka pamilya sa Barangay Mayana, si Mayor Exuperio Lloren sa Jagna, Bohol nipasidaan og mas dakong katalagman: Ang dakong baha nga mahimong moigo sa silingang mga barangay di lang sa Jagna kon dili hasta na sa tapad nga lungsod sa Duero. Si Lloren nitug-an sa DYAB Abante Bisaya nga ang nidahili nga yuta niabot na sa nagsanga nga mga sapa sa Mayana sa Jagna ug Banwalog sa Duero. Ang lutsanan sa sapa natabonan nag bungtod, nga nag-umbaw sa daghang kabalayan nga nahimutang sa nalupa nga mga luna.
Gikuyawan silang Lloren ug ubang lokal nga mga opisyal nga gawas nga nagkalawom nang natanggong nga tubig ug peligrong moawas ngadto sa kabalayan sa ubos tungod sa kanunayng pagbunok sa uwan, mahimo sang matumpag ang bag-ong bungtod tungod sa paghunob sa tubig ug sa hangtod karon wa pa mahunong nga lapad nga pagdahili sa yuta.
-o0o-
Nisuway unta ang lokal nga mga opisyal pagtukod og rip-rap aron kapugngan ang pagdahili sa yuta ngadto sa ubos pero gitambagan sila sa mga eksperto sa Mines and Geo-sciences Bureau sa DENR 7 nga di na kapugngan ang paglihok sa kinaiyahan. Maong ang labing maayo nilang mahimo mao rang pagpangitag laing lutsanan sa tubig nga duna nay gilawumon nga duha ngadto sa lima ka metro, pagpasidaan sa nameligrong mga molupyo ug pagpabakwet nila kon magkadako na gyong kahigayonan sa higanteng baha.
Tungod sa pagdahili sa yuta, nga nasukod sa MGB nga nag-irog og gikan sa lima hangtod sa 23 metros kada adlaw sa niaging duha na ka buwan, ang duha ka sapa sa Mayana ug Banwalog mahimong ma-imbudo ngadto sa sapa sa Alihawan, ang utlanan sa duha ka lungsod, nga mahimong maoy mosugod sa baha. Gawas sa Mayana, giila sa Bohol Chronicle ang laing pito ka barangay nga nameligro: Boctol, Lunoy, Cambugasan ug Alihawan sa Jagna; ug Mambuol, Cansuhay ug Alihawan sa Duero.
-o0o-
Duna nay nakit-an si Lloren nga duha ka ektarya nga luna nga mahimong balhinan ug tukoran sa bag-ong mga pinuy-anan sa 176 ka pamilya nga nawad-an sa ilang mga bay ug mga umahan. Matod niya ang pagtugot na lang sa MGB ang gipaabot una magsugod ang Gawad Kalinga sa Couples For Christ pagtukod sa libreng kabalayan.
Nipasidaan ang MGB nga ang landslide abtan pag tuig. Ambot kanus-a pa makabalik ang mga molupyo sa ilang umahan. Nahadlok ang mayor nga mohunong nang mga hinabang bisan di pang kabangon ang mga biktima sa katalagman.
Human namo nahatod ang ikaduhang hugna sa mga hinabang sa Sugbo para sa Mayana, manghinaot kong wa pa pul-ing mga Sugbuanon pagtabang sa naapiki nilang kapamilyang mga Bol-anon. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
No comments:
Post a Comment