Arangkada for July 7, 2007

       LIKOY ANG DOH

 

       Daghang nihangop sa kaisog sa kadagkoan sa Department of Health (DOH) pagbadlong sa lokal nga mga opisyal nga nagpatuyang sa ilang gibati pagpasiugda og fogging operations batok sa dengue.  Matod sa DOH labawng makadaot ang fogging.  Kon maluwas ang mga bata gikan sa mga lamok nga nagda sa kagaw sa makamatay nga dengue, kuyaw silang makasingo sa makahilo nga kemikal nga way pupanagang gibugwak sa fogging machines.

        Ang pag-insistir sa DOH nga ang pagpanlimpiyo sa palibot, di fogging, maoy labing epektibong panagang sa mga molupyo gikan sa makahahadlok nga pagkatap sa dengue nakaangkon og dugang gibug-aton tungod sa nitumaw nga pagduda nga ang lokal nga mga opisyal nipahimus sa epidemiya sa dengue aron pagpalusot ug pagpaburot og tambok nga mga komisyon gikan sa fogging chemicals.  Apan sa niagi ra ning tuig.  Nilikoy ang DOH karong tuiga.

-o0o-

        Aron pagbaraw sa dengue outbreak sa Minglanilla ug kasilinganang mga lungsod sa habagatang Sugbo, ang DOH maoy nag-una-una pagpasiugda og fogging operations.  Nakugang ang mga molupyo nga nakakita nga morang nagpiyesta ang mga opisyal sa DOH pagpabulhot ug paghabol sa tibuok kabalayan sa puti nga aso sa fogging machines, aron ba kaha pagtino nga way bisan unsang makaikyas gikan sa makahilong kemikal.

        Nganong nikalit man lag kalami ang DOH?  Nganong sila na may nahimong mga ahente sa makahilong mga kemikal?  Wa na ba silang kasukol sa mas gipaburot nga komisyon gikan sa pagpangompra sa daghang kemikal?  Nganong gi-um-om na man ron ang ilang kaugalingong mga pasidaan nga ang kemikal mas makadaot kay sa dengue?

        Ug karong nangompra nang DOH sa mga kemikal, kinsa na man lay mobadlong sa lokal nga mga opisyal pagtultol sa ilang karaang mga suki nga determinadong mobuhi sa labing makahilo nilang mga kemikal bugti sa pagpaburot sa pribadong mga bolsa sa hakog nga mga politiko?

-o0o-

        Ang labing dakong kadaot nga mahimo sa pinatuyangan nga paggamit sa mga kemikal mao ang paglipat ug paghukas sa mga molupyo sa labing kasaligang alkontra batok sa dengue—ang pagpanlimpiyo sa palibot:

·         Magsige na lang unya og awhag sa lokal nga mga opisyal pagsalida sa way kapuslanan nga fogging operations;

·         Ang mga lamok nga nagda sa dengue maoy maghudyaka kay di man sila mahitabong maapsan sa mga kemikal;

·         Molapad na hinuong mga dapit nga maigo sa dengue kay igo ra mang mamalhin ang mga lamok sa silingang mga barangay gikan sa mga luna nga gihimoan og fogging;

·         Inay manlimpiyo sa ilang palibot, mangyabo sa tanang nagpundo nga tubig sa ilang kabalayan, ang mga molupyo mangiyugpos na lang nga magpaabot sa sunod nga fogging; ug

·         Ang mas daghang mangamatay sa dengue tubagon sa mas daghan ug mas makahilong mga kemikal.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com